Phiên giao dịch sáng ngày đầu năm sau Tết nguyên đán 2018, VN - Index tăng 26,2 điểm, bật lên 1.085,9 điểm. Đây là diễn biến tích cực sau hai tuần thị trường chứng khoán thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng sụt giảm tương đối mạnh.

Theo đó, Dow Jones mất 12,2% tác động lên sự sụt giảm của thị trường chứng khoán toàn cầu. VN - Index cũng giảm từ 1.130 điểm xuống 973 điểm, tức giảm 13,9%, vốn hóa thị trường bốc hơi 225.000 tỷ đồng. Liệu rằng sự sụt giảm trên có tiếp tục diễn ra và những rủi ro, cơ hội của thị trường trong thời gian tới như thế nào?

Trên thế giới, nền kinh tế đã trải qua 34 quý liên tiếp tăng trưởng và xu hướng tăng sẽ tiếp tục được củng cố nhờ chỉ số PMI toàn cầu ở mức tích cực. Khả năng xoay sở gia tăng nợ của các doanh nghiệp tại Mỹ vẫn ở mức cao, phần bù lợi suất của trái phiếu doanh nghiệp so với trái phiếu chính phủ đang ở mức an toàn. Chính sách tiền tệ thắt chặt sẽ được bù đắp bởi chính sách tài khóa đầu tư công ở những nền kinh tế phát triển, thúc đẩy tăng trưởng.

Tuy nhiên, có những rủi ro tồn tại như Fed (Mỹ) đã ngừng bơm ròng tiền vào nền kinh tế từ năm 2017; dự kiến đến tháng 1/2019, Ngân hàng trung ương ECB (Châu Âu) cũng sẽ chuyển sang trạng thái hút ròng. Song, nếu nhìn rộng ra 5 nền kinh tế lớn nhất thế giới, việc hút ròng sẽ chỉ xuất hiện trong nửa cuối năm 2019.

Lạm phát có xu hướng gia tăng ở khối dịch vụ, tuy nhiên hàng hóa vẫn ở mức thấp tương đối so với những lần xảy ra khủng hoảng trước. Nhiều chuyên gia đánh giá, mức gia tăng lạm phát hiện tại chưa phải yếu tố đáng ngại khiến chính sách tiền tệ của các nền kinh tế lớn trên thế giới thay đổi đột ngột (các dự báo về rủi ro đang được đánh cược vào diễn biến thị trường chứng khoán như hiện tại sẽ làm giảm bớt nguy cơ đổ vỡ trong vài năm tới).

Như vậy, kinh tế thế giới có thể đối mặt với các rủi ro nhưng chỉ là rủi ro trước mắt, dự báo 12 tháng tới đà tăng trưởng kinh tế toàn cầu vẫn khả quan.

Tại Việt Nam, nền kinh tế đang đón nhận nhiều yếu tố thuận lợi như GDP trở lại mức tăng trưởng 6,81% trong năm 2017 và dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng trên mức 7% trong 3 năm tới nhờ đóng góp của lĩnh vực đầu tư công, đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng vững chắc từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore...

Kinh tế Việt Nam cũng sẽ được thừa hưởng cấu trúc dân số vàng duy trì trong 7 - 10 năm tiếp theo; thu nhập đầu người khả dụng sẽ tăng mạnh cải thiện sức mua bán lẻ; triển vọng gia nhập nhóm các thị trường mới nổi MSCI Emerging Market.

Đặc biệt, Chính phủ ý thức được tầm quan trọng của TTCK, là kênh dẫn vốn không thể thiếu của nền kinh tế. Nhiều chính sách hỗ trợ cổ phần hóa, minh bạch công bố thông tin, hạn chế giao dịch nội gián tạo bệ phóng quan trọng cho VN – Index.

Tuy nhiên, Việt Nam cũng đang có những rủi ro về điều hành chính sách. Trong quá khứ Việt Nam đã từng chịu những rủi ro này như bơm tiền vượt quá khả năng hấp thụ của nền kinh tế khiến lạm phát mất kiểm soát lên tới 15 - 20% giai đoạn 2007 - 2008. Từ đây, chính phủ VN đã có nhiều thay đổi tích cực và mong muốn nắm bắt được cơ hội có 1 không 2 sắp tới để hút vốn và hội nhập kinh tế toàn cầu. Lạm phát hiện tại ở mức 3 - 5% cho thấy rủi ro này không lớn trong 12 tháng tới.

Về thâm hụt ngân sách, mức thâm hụt hơn 2,3% GDP trong năm 2017 giảm tương đối nhiều so với mức trên 5% trong các năm trước, nhờ vào cổ phần hóa các doanh nghiệp Nhà nước. Việc thâm hụt này là yếu tố rất phổ biến tại các nước đang phát triển, cần nhiều nguồn vốn đầu tư phát triển hạ tầng.

Tuy nhiên sự tích cực có thể thấy từ nhu cầu phát hành trái phiếu chính phủ chỉ còn 200.000 tỷ đồng trong năm 2018, nếu loại trừ các khoản trả nợ đến hạn, thực tế trái phiếu chính phủ phát hành mới chỉ 120.000 tỷ đồng, mức rất thấp khoảng dưới 2% tổng quy mô nợ toàn nền kinh tế.

Năm 2018 sẽ là năm tăng trưởng tốt của TTCK Việt Nam, đón đầu việc gia nhập các thị trường chứng khoán mới nổi. Với các phân tích kể trên, TTCK Việt Nam sẽ mang lại nhiều cơ hội để gia tăng tài sản của nhà đầu tư nếu có những phương pháp tiếp cận phù hợp. Sự sụt giảm gần đây được xem là cơ hội tốt để các danh mục đầu tư gia tăng trạng thái.

Nguồn: SSI Research